Z powodu bezpośredniej bliskości granicy państwowej, najlepiej, jeśli przed wyprawą tutaj powiadomimy placówkę Straży Granicznej w Węgorzewie o tym zamiarze telefon +48 87 437 83 20.
Wizytówką Olszewa Węgorzewskiego jest neogotycki kościół,
postawiony na wzgórzu, sięgającym ok. 140 m n.p.m. Do pierwszych lat XX w. Olszewo nie miało świątyni, a mieszkańcy należeli do parafii węgorzewskiej. Olszewską parafię utworzono w 1895 r., a pierwszym, olszewskim pastorem był Johann Friedrich Haugwitz, który sprawował swą funkcję bez świątyni. Budowę kościoła powiązano z tzw. akcją jubileuszową. Z okazji dwusetnej rocznicy koronowania pierwszego króla pruskiego – Fryderyka I, która przypadała w 1901 r., postanowiono w Prusach Wschodnich pobudować 14 nowych „kościołów jubileuszowych”. Nawiązującą do gotyku, ale jednocześnie bardzo nowoczesną (m.in. przez asymetrię budowli) formę architektoniczną tych świątyń zaprojektował berliński architekt – Albert Frisch. Pruskie władze pokryły w części projekt i budowę. Brakującą kwotę zebrano z dobrowolnych darowizn – na kościół olszewski zebrano w okolicy ok. 8 tys. marek. Budowla stanęła na wzgórzu i została wyświęcona w 1905 r. Niewielka parafia obejmowała prócz Olszewa: Wężówko, Góry, Lingwarowo, Piątki oraz Maryszki i liczyła 1500 wiernych. W 1943 r. na froncie wschodnim poległ pastor Heinz Klein, a ostatni ewangelicki kapłan w Olszewie – Ernst Winter, nie zdążył się dobrze zapoznać ze swoją parafią.
Z Olszewa pochodził Max Monsky (1876 – 1969) – sekretarz generalny austriackiego Towarzystwa Ewangelicznego i założyciel ewangelickich misji ludowych, nawracających katolickich Austriaków na protestantyzm, autor wydanej w 1957 r. książki „W walce o Chrystusa” (niem. „In Kampf um Christus”), któremu jednakże po wojnie zarzucano, iż działał przy znaczącym wsparciu NSDAP i Hitlera.
W roku 1946 świątynia w Olszewie Węgorzewskim została przejęta przez katolików, a pierwszym polskim proboszczem został ks. Kazimierz Krepsztul. W 1969 r. została oficjalnie erygowana tutaj parafia pod wezwaniem Podniesienia Krzyża Świętego, prócz Olszewa obejmująca: Góry, Jakunowo, Ołownik, Pawłowo, Pochwałki, Sobiechy, Wężówko i Wilkowo.
Ogołocone wnętrze ewangelickiego kościoła wypełniono w 1946 r. przewiezionym z innych miejsc wyposażeniem sakralnym i sprzętami. Oryginalna jest wykonana w Królewcu empora organowa,
wraz z organami, na których uwidoczniono „królewski jubileusz” za pomocą malunku z koroną i datami 1701 – 1901.
Natomiast barokowy, pochodzący z XVII w. ołtarz boczny
https://my.matterport.com/show/?m=U8NNXyqDFAM&play=1
oraz ambonę
https://my.matterport.com/show/?m=494MW8Z3nt3&play=1
zabrano z nieodległego kościoła w Dąbrówce,
– ozdobny, XVIII-wieczny fotel z pałacu w Piątkach.
Ciekawą historię kryje zapewne neogotycki konfesjonał
– sprzęt obcy wyposażeniu świątyń ewangelickich – jak wynika z sygnatury, wykonany w 1919 r. w Elblągu przez snycerza Ottona Römera.
Z wieży kościelnej rozciąga się niesamowity widok na rozległą okolicę, aż po odległe Szeskie Wzgórza pod Gołdapią. Na południowym stoku wzgórza kościelnego rozciąga się cmentarz parafialny, na którym można spotkać wiele nagrobków z inskrypcjami w cyrylicy. Zaś od strony północnej zlokalizowany jest dom parafialny – oryginalny budynek z czerwonej cegły z centralnym pseudoryzalitem, zwieńczonym wystawką dachową.
Bibliografia załącznikowa:
Symbol | Type | Coordinates | Description |
---|---|---|---|
Parking area | --- | Parking |