Monastyr (Monasterz, Manasterz) to nieistniejący już przysiólek Werchraty. Położony był w okolicach wzgórza o dawnej nazwie "Werchy", obecnie Monastyr (ok. 380m n.p.m.).
Zamieszkiwała tu głównie ludność ukraińska wyznania greckokatolickiego. Przedowjenna mapa Wojskowego Instytutu Geograficznego z 1937 roku podaje, że było tam 68 gospodarstw.

Na mapie józefińskiej Galicji sporządzonej w latach 1779–1783 (I zdjęcie wojskowe Galicji, tzw. mapa Miega) przysiółek już jest, bez późniejszej nazwy, a tylko z dopiskiem "Basilianer Kloster Werchrate" czyli Klasztor bazyliański:  mapa

Na II zdjęciu wojskowym Galicji (Galicia and Bucovina - Second military survey of the Habsburg Empire (1861–1864)) już pod nazwą Manasterz:  mapa

Również umieszczony na mapie z 1855 roku już z nazwą Manasterz (Carl von Kummersberg, Administrativ-Karte von den Königreichen Galizien und Lodomerien mit dem Grossherzogthume Krakau und den Herzogthümern Auschwitz, Zator und Bukowina : in 60 Blättern).

Monastyr znany jest z dawnego klasztoru (monasteru) bazylianów oraz pustelni św. Brata Alberta (Adama Chmielowskiego).
Zespół klasztorny zajmował miejsce na płaskim szczycie góry. Tradycja mówi, że juz w XII wieku miał tutaj znajdować się klasztor obrządku wschodnie, jako jeden z pierwszych na Rusi. Miałby sie stąd wywodzić św. Piotr Reteński (Racki), od 1308 r. metropolita kijowski. Jednak według źródeł pisanych klasztor bazylianów powstał 11 marca 1678 roku. Został założony przez Jowa Jamnickiego, jeromacha monasteruu w Jamnicy. Jamnicki został przez Dymitra Wiśniowieckiego (wojewodę bełskiego)  mianowany przełożonym (ihumenem) klasztoru. Jednak niedługo później Jmnicka przeniósł się do Krupca (obok Narola). Nowym ihumenem został w 1688 roku mianowany Izaak Sokalski z monastyru w Zamościu. Przywiózł on ze sobą ikonę Matki Boskiej. Matka Boska na tej ikonie ta, przez około 4 tygodnie od 2 lipca 1888 roku płakała krwawymi łzami. Uznano to za cud, którego skutkiem był kult obrazu Matki Boskiej Werchrackiej.  W połowie XVIII wieku przebywało to 6-8 mnichów. W 1806 rku z nakazu wladz austriackich (planowana konfiskata mienia przez władze) klasztor została zamkniety, a mnisie wraz z cudownym obrazem przenieśli sie do Krechowa obok Żółkwi. Po monastyrze do naszych czasów prztrwały piwnice, krypty, studnia i resztki murów. 
Około 1680 została wybudowana drewniana cerkiew pw. Opieki Najświetszej Maryi Panny (Pokrow).  W niej przechowywano cudowny obraz Matki Boskiej Werchrackiej. Po wojnie zniszczona. W miejscu ołtarza stoi teraz krzyż. 
Obko cerkwi na terenie klasztornym były jeszcze dwie kaplice. Najstarsza, pod wezwaniem Narodzenie św. Jana Chrzciciela, najprawdopodobniej z 1678 roku, usytuowana we wschodniej częśći wzgórza. Druga, pw. Złożenia Szat Najświętszej Marii Panny była przy pónocnej ścianie murów klasztoru. 
Pustalnia św Brata Alberta istniała w latach 1891-1905.

Okolice Werchraty, Monastyru, Dahanów, Starej Huty zamieszkałe przez ludność ukraińską stanowiły bazę dla dla OUN-B i UPA. 

Krzyż bruśnieński.

Inskrypcja w  języku ukraińskim:

Zbaw Panie lud Twój, i błogosław

dziedzictwu Twemu R.B. 1884

Tłumaczenie za serwisem kamiennekrzyze.pl (http://kamiennekrzyze.pl/werchrata-20/)

Kesz: mały klisiak w woreczku ochronnym ukryty na poziomie gruntu.

Aby skrzynka przetrwała jak najdłużej: bardzo proszę o dokładne zamykanie woreczka strunowego z logbookiem oraz klipsiaka (charakterystyczne klik!). 

Zamaskuj tak, jak zastałeś/zastałaś.