Kapliczki i krzyże są ściśle związane z tradycją i kulturą chrześcijańską. Są pomnikami będącymi wyrazem indywidualnej lub zbiorowej wdzięczności, miejscami pamięci, pokuty a także pośmiertnego wspomnienia. Celem serii „Śladem przeworskich krzyży i kapliczek" jest ocalenie od zapomnienia tego, co należało do przodków, w tym miejsc należących do kultu religijnego.
Jak mówił Jan Święty Jan Paweł II „Naród, który nie zna swojej przeszłości, umiera i nie buduje przyszłości”. Zachęcam do przejścia śladami przeworskich krzyży i kapliczek, spojrzenia w przeszłość oraz chwili refleksji

„Kapliczki przydrożne, podobnie jak krzyże, od stuleci stanowią integralny element polskiego krajobrazu. Można je wprawdzie spotkać w wielu innych krajach europejskich, ale nigdzie nie reprezentują takiego bogactwa form jak w Polsce i nigdzie indziej poza naszym krajem nie zrosły się tak silnie z kulturą ludową”^[1]. 

Kapliczki na terenie Przeworska

W Przeworsku znajduje się blisko 61 małych obiektów sakralnych (kapliczki oraz krzyże) zlokalizowanych zarówno na terenach należących do miasta jak oraz osób prywatnych. Występują one w zróżnicowanej formie architektonicznej w zależności od okresu ich powstania. Przeworskie kapliczki ze względu na intencję ich powstania można sklasyfikować następująco: ku chwale Boga i Najświętszej Maryi Panny, dziękczynne za ocalenie z II wojny światowej, dziękczynne za otrzymane łaski, błagalne
- z prośbą o pomoc, za dusze zmarłych, rocznicowe oraz nieznane.

Historia tej kapliczki

Nieopodal Klasztoru OO. Bernardynów w Przeworsku przy ulicy Gimnazjalnej na wale dawnej fosy znajduje się kapliczka o nieznanej dotąd historii. Na tabliczce umieszczonej na tylnej elewacji znajduje się tablica pamiątkowa następującej treści „Pamiątka odparcia najazdu Tatarów w 1624 roku, 1923 odnowiona kosztem Franciszka Koniecznego, 1986 odnowiona staraniem O.J Bartnika Gwardiana OO. Bernardynów”. Kapliczka składa się z dwóch kondygnacji. W podstawie pierwszej kondygnacji zbudowanej na bazie prostokąta centralne miejsce zajmuje krzyż łaciński będący podstawową formą krzyża chrześcijańskiego. Poniżej w obszernej wnęce znajduje się fresk przedstawiający ukrzyżowanego Jezusa Chrystusa. Boki ze czterech stron tworzą pilastry, nad którymi znajduje się wydatny gzyms. Druga kondygnacja jest o połowę mniejsza u spodu zdobiona jest prostokątnymi płycinami, czyli elementami dekoracyjnymi w kształcie fragmentu płaszczyzny ujętymi w obramowanie. Jej boki zdobione są również pilastrami i gzymsowym zakończeniem.

Historia tej kapliczki pozostaje tajemnicą. Przeworski historyk Szymon Wilk, doktorat Uniwersytetu Rzeszowskiego uważa,
że po sądząc cechach stylowych kapliczka może pochodzić z XVIII wieku.  Podczas prowadzonych badań archeologicznych, odkryto liczne groby, co oznacza, że w jej okolicy odbywały się pochówki. Moim zdaniem, kapliczka związana jest z istnieniem pobliskiego klasztoru. Ten piękny klasztor budowany był w latach: 1461-1489.

Kapliczka w roku 1986 została wpisana do rejestru zabytków. Remont przeprowadzono w roku, 1986 co zostało odnotowane
w kronice parafialnej. Na temat fresku znajdującego się w jej niszy nie ma żadnych informacji. Ciekawostką jest zwieńczenie kapliczki monogramem IHS, a nie godłem Bożogrobców, jakie zdobi większość przeworskich kapliczek. Historia tego miejsca do dnia dzisiejszego nie została w pełni odkryta, co w przyszłości może dostarczyć wiele ciekawych faktów dotyczących historii miasta.

Zagadka

Do rozwiązania zagadki niezbędny jest czytnik kodów QR oraz dostęp do Internetu. Po odnalezieniu oraz zeskanowaniu kodu QR (na niniejszej stronie internetowej lub w terenie) nastąpi przekierowanie do treści zagadki oraz pliku MP3 zawierającego niezbędne informacje. Po odsłuchaniu nagrania, dane należy podstawić do podanego w treści wzoru. Rozwiązanie wskaże lokalizację finałową. Powodzenia.

Cache - informacje

Bardzo proszę o zachowanie konspiracji podczas podejmowania oraz dokładne odłożenie w pierwotne miejsce ukrycia. Pamiętaj o innych uczestnikach gry Opencaching zachowując kesze w należytym stanie. Proszę o dokładne zakręcanie pojemniczka oraz właściwe odłożenie w pierwotne miejsce ukrycia. Skrzynka dwusystemowa. Proszę zabrać coś do pisania. Brak wpisu w fizycznym logbooku może skutkować usunięciem wpisu cyfrowego. 

Zachęcam także do odwiedzin miejsc, w których również znajdują się dawne krzyże i kapliczki:

- Kopiec Tatarski w Przeworsku - OP99RY,
- Krzyż Powstańczy w Przeworsku - OP9A3E,
- Cmentarz epidemiczny na Błoniach Rzeźniczych - OP9BXG.

 Życzę miłych i udanych poszukiwań.

Źródło:

[1] T. Czerwiński: „Kapliczki i krzyże przydrożne w Polsce”, Warszawa, Sport i Turystyka – Muza SA. 2012, s. 110.