„W rzeźni jak to w rzeźni,
Czas wątpliwości szybko mija.
Nie ma miejsca na myślenie
Bo tu się nie myśli tylko …”

(K. Grabowski – "Dezerter”)

W Zduńskiej Woli funkcjonowała stara rzeźnia miejska, wybudowana w 1888 roku. Nowa rzeźnia powstała w roku 1929 roku przy ul. Wodnej 5/7. Była przestronna i nowoczesna. Jej wyposażenie zakupiono m. in. w Niemczech, w fabryce maszyn „Germania” w Chemnitz. [1] Zbudowano ubojnię, halę produkcyjną, specjalne zagrody dla zwierząt, a przy rzeźni zakładową studnię wraz z przepompownią ścieków. [2] W roku 1934 zainstalowano lokomobile parowe w miejsce silnika elektrycznego. Udostępnianie zakładu było dla miasta bardzo dochodowym interesem. Korzystali z niego zarówno rzeźnicy żydowscy jak i chrześcijańscy. Ale obydwa wyznania nie mogły ubijać zwierząt jednocześnie. Pracę zorganizowano w swoisty sposób: mięso dla ludności żydowskiej ubijano 5 razy w tygodniu od godziny 5 rano. Rano rzeźnia była czysta i mięso było koszerne. Chrześcijanie natomiast ubijali zwierzęta 4 razy w tygodniu - później, od godziny 8 rano. [1]

Źródło – [3]

Po II  wojnie światowej, w 1952 roku, Ministerstwo Rolnictwa postanowiło utworzyć w ramach Instytutu Weterynarii w Puławach zakład wirusologiczny, prowadzący badania nad pryszczycą wśród zwierząt. Zadanie to powierzono dr. Tadeuszowi Kobusiewiczowi – liczącemu się w kraju autorytetowi w dziedzinie weterynarii. Rozważano dwie lokalizacje: Anielin pod Warszawą i Zduńską Wolę. Rok później wybór padł na Zduńską Wolę. Być może zaważył fakt, że Kobusiewicz urodził się w pobliskim Szadku i miał tam rodzinę. Instytutowi przekazano obiekty byłej, przedwojennej rzeźni przy ulicy Wodnej. Szybko urządzono kilka odizolowanych pomieszczeń i uruchomiono pracownię diagnostyczną, produkującą surowice i szczepionkę przeciwpryszczycową. Placówka była kierowana przez profesora Kobusiewicza do roku 1976, kiedy to przeszedł on ostatecznie na emeryturę. [4]

Do dziś znajduje się tutaj Zakład Pryszczycy należący do Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach. Zajmuje się on diagnozowaniem pryszczycy, krwotocznej choroby królików, choroby pęcherzykowej świń, choroby niebieskiego języka, afrykańskiego pomoru świń i księgosuszu. Ponadto wytwarza się także szczepionki przeciwko pryszczycy i krwotocznej chorobie królików. [5]

********

[1] - Tutucki M., „Przemysł Zduńskiej Woli w latach 1918 – 1939”, http://muzeumzdunskawola.blogspot.com/p/wasze-miasto-z-historycznej-perspektywy.html?m=1

[2] – „Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Zduńska Wola”, Urząd Miasta Zduńska Wola, 2019

[3] – „I Love EZD na Facebooku”, https://www.facebook.com/596600954044443/photos/kiedyś-duma-naszego-miastaokazały-i-nowoczesny-jak-na-swoje-lata-obiekt-wybudowa/641537289550809/

[4] – Stulczewski J., „Tadeusz Marian Kobusiewicz (1905-1979) – wybitny profesor weterynarii, kapitan WP, założyciel Zakładu Pryszczycy Państwowego Instytutu Weterynaryjnego”, Biuletyn Szadkowski, tom 12, 2012

[5] - http://www.piwet.pulawy.pl/piwet7/index_b.php?strona=zawar_5#ptk16

********

Kesz na kordach. Niewyrafinowany wisielec.