W pierwszej połowie XI wieku powstał we Francji zakon Cystersów. Do Polski zostali sprowadzeni już w XII wieku .
We Włocławku na prawym brzegu Wisły zbudowano przed wiekami klasztor Cystersów, kościół pod wezwaniem św. Gotarda, szpital i zajazd. Szpital pełnił rolę schroniska – przytułku dla starych, bezdomnych ludzi, którzy swój pobyt opłacali pracą na terenie klasztoru i kościoła. W zajeździe zatrzymywali się podróżni przeprawiający się łodziami przez Wisłę.
Osadzenie cystersów w Szpetalu (teraz Zawiśle) mogło wiązać się z toczącą się misją chrystianizacyjną w Prusach. Szpetal leżał wtedy blisko ówczesnej granicy polsko-pruskiej. W latach 1242-1243 opactwo zostało najechane przez Prusów. Niektórzy zakonnicy ponieśli śmierć.
W 1358 roku Cystersi dokonali wymiany wsi z Hektorem z Łącka. Przekazując wieś w prywatne ręce, położyli kres istnienia opactwa. Podobnie jak w przypadku kościoła nie zachowały się żadne ślady po dawnym opactwie ani informacje dotyczące jego wyglądu i uposażenia.
W miejscu, gdzie stał klasztor, znajdował się krzyż, który w 1939 r. usunęli Niemcy. Po latach i zmianach ustrojowych właścicielka posesji, ufundowała nowy krzyż. Stoi tam do dziś, u zbiegu ulic Cysterskiej i Suszyckiej.
Do średniowiecznego opactwa nawiązuje nazwa jednej z ulicy na Zawiślu – Cysterska. /tu jesteś/
Żródło: Wikipedia, Biuletyn Przewodnicki 113/2017 O/Kujawski PTTK Włocławek
Szukaj Populus nigra , na wysokości ok.140 cm.