erozja & formy ukształtowania terenu - trochę geologii05]
eworsja (Wikipedia) młyn lodowcowy (Wikipedia) marmit (garniec lodowcowy) (Wikipedia) kocioł eworsyjny (kocioł wirowy, niewłaściwie: marmit) (Wikipedia) marmit "Studzienka" i kocioł eworsyjny |
marmit "Studzienka" na brzegu Łomnicy
Pomnik przyrody pod ochroną od 1992. Posiada regularny kształt studzienki o śr. 0,73-0,86 m i obj. ok. 0,8 m³, maksymalna gł. 2,25 m. Położony na lewym brzegu Łomnicy, tuż przy granicy Karkonoskiego Parku Narodowego.
W 1892 r. rozpoczęto pierwsze naukowe badania obiektu; wydobyto wówczas z dna ok. 30 kulistych granitowych kamieni (taki kształt to efekt wzajemnego ocierania się ich o siebie. Największy kamień ważył ok. 25 kg. Część okazów trafiła do muzeów w Jeleniej Górze i Berlinie. Obiekt położony jest w obrębie Górnego Karpacza, na granicy parku narodowego. Znajduje się na lewym brzegu Łomnicy, tuż obok bezimiennego wodospadu, ok. 60-70 m w dół od mostu na ul Strażackiej, gdzie znajduje się także tablica informacyjna oraz kamienny pomnik z wyrytą nazwą tego obiektu.
Choć znajduje się na lewym brzegu, jest dobrze wyeksponowany i z łatwością można go zobaczyć stojąc na prawym brzegu potoku. Nie ma wytyczonego do niego szlaku ani oficjalnej ścieżki. Najlepiej jest od pomnika przy moście ruszyć "ścieżką" w dół Łomnicy, wzdłuż prawego brzegu.
Dziś garniec jest częściowo zasypany rumoszem oraz opadłymi liśćmi i gałęziami; gł. ok. 70-80 cm. Zapomniany i nie stanowi jakiejś atrakcji turystycznej, prawdopodobnie z powodu zlokalizowanego po drugiej stronie mostu Dzikiego Wodospadu, który przyciąga tłumy i odwraca uwagę od skromnego garnca lodowcowego.
kocioł eworsyjny w Łomnicy
Kaskada przy marmicie opada do dużego, okrągłego basenu, tzw. kotła eworsyjnego. Sam basen ma śr. 8 m i gł. 2,5 m. Powstał w litym granitowym podłożu dzięki procesom erozyjnym. Opadająca z kaskady woda, na wskutek pionowego opadania wytwarzała wiry wodne niosące drobniejszy materiał skalny, który powoli i stopniowo ścierał wierzchnie warstwy skały tworząc rozległą misę. Kotły eworsyjne i marmity wyglądają podobnie, jednak różnią się pochodzeniem.
do morsów i innych zimnolubnych
Karkonoski PN nie ma nic na przeciw by morsować w kotle eworsyjnym. Gdyby jeszcze dało się "spłynąć" z kaskady na jakimś d-zjazdku, zabawa może okazać się przednia.
o keszu: • współrzędne: niepewne - GPS kręcił się jak woda w kotle eworsyjnym; zweryfikowane na bazie Osmapa OCPL, stąd kesz "nietypowy" • lokalizacja: na prawym brzegu Łomnicy • pojemnik: kilkunastocentymetrowe mikro • zawartość: logbook, certy FTF, STF i TTF oraz co-nieco na wymianę • patent: nic na siłę; ustal, jak kesz zamocowany; pamiętaj, że tak samo trzeba będzie go przymocować, bo może wylatać • jeśli keszu zaginie, proszę o reaktywację, z odnotowaniem w logu
certyfikaty: do uzupełnienia nick zdobywcy i data znalezienia kesza; w przypadku znalezienia grupowego przysługuje jeden certyfikat informacje praktyczne: • parkingi - liczne (płatne); najbliższy bezpłatny - k. hotelu Gołębiowski (ok. 15 min.) • pomnik przyrody nie oznaczony, jedynie przy moście oddalonym o 70-80 m - tablica informacyjna i kamienny pomnik • dojście do marmitu nie trudne, jednak dotyczy to podziwiana z pewnej odległości; oglądanie obiektu z bliska obarczone ryzykiem z uwagi na wilgotne i śliskie skały o dużym nachyleniu; polecana duża i sucha skała na prawym brzegu • w bezpośredniej bliskości Karkonoski PN z malowniczym Dzikim Wodospadem • najlepszy okres do zwiedzania: kiedy brak pokrywy śnieżnej |