Kulno to mała miejscowość w gminie Kuryłówka w powiecie leżajskim. Na północy za wsią w lesie, kilkadziesiąt metrów na zachód od szosy, znajduje się zbiorowa mogiła mieszkańców tej wsi , którzy zostali zamordowani 14 sierpnia 1942 roku przez Niemców. W tym miejscu w roku 1986 postawiono pomnik upamiętniający leżące tu ofiary.
Na pomniku znajduje się następujący napis:
Tutaj spoczywają 92 ofiary zamordowane bestialsko przez hitlerowców 1942 VIII 14. Zginęli niewinnie rodowici mieszkańcy Kulna, wśród nich rodziny Pressberg, Waichman i Bień. Cześć ich pamięci. Pomnik wzniesiony przez rodzinę Pressberg z USA w roku 1986.
Dorota Skakuj w swoim eseju "Wybrane przypadki pomocy Żydom w powiecie biłgorajskim w latach II wojny światowej", który ukazał się w "Nad Tanwią i Ładą. Przyczynki do historii i kultury Ziemi Biłgorajskiej. Tom X" (Biłgoraj, 2017), przytacza za Tadeuszem Bazanem i jego "Zarysem dziejów gminy Potok Górny 1574-2002" (Leżajsk, 2003) oraz Janem Partyką i jego "Krętymi drogami z Naklika do Rzeszowa" (Rzeszów, 2011), że:
"Na terenie gminy Potok Górny pierwsza akcja skierowana przeciwko Żydom miała miejsce w lesie koło wsi Kulno, 14 lipca 1942 r. [tutaj widać różnicę w dacie w stosunku do tej na pomniku], kiedy to rozstrzelano łącznie 92 osoby, w tym 60 Żydów, pozostali to Polacy i Ukraińcy podejrzewani o pomoc jeńcom sowieckim. Wszystkich pochowano w jednej mogile. Ofiary zostały zebrane razem, wyprowadzono je do lasu, następnie zmuszono do wykopania wspólnego grobu i w końcu rozstrzelano."
Warto odwiedzić to miejsce i oddać honor niewinnie pomordowanym. Mam nadzieję, ze kesz przybliży to miejsce.
Jeszcze dodam, że strona https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/k/1776-kulno/116-miejsca-martyrologii/47585-kulno-miejsce-egzekucji-i-pochowku-ofiar-mordu podaje, że zginęło tu ponad 70 Żydów i 22 osoby narodowości ukraińskiej. Są tam zdjęcia pomnika z 2012 roku i widać, że w międzyczasie został odnowiony, bo dzisiaj lepiej się prezentuje.
Skrzynka to mikro PET z samym logbookiem. Znajduje się w odległości około 13 metrów od ogrodzenia mogiły.