W przypadku tej skrzynki zastanawiałem się nad nią. NIe jest to typowy cmentarz z I wojny światowej, ale jest tutaj kwatera poświęcona poległym w okolicy na przestrzeni wieków. Od powstania listopadowego, przez styczniowe, I wojnę światową po poległych w II wojnie światowej.

Okazuje się, że kwatera z krzyżem usytuowana jest na terenie nie istniejącego już cmentarza z okresy I wojny światowej, więc jest to nawiązanie do serii skrzynek, które zdobywacie.

Dodatkowym smaczkiem jest grób Marianny Boguskiej (1800-1880) z Zaruskich herbu grabie - babki ze strony matki naszej noblistki Marii Skłodowskiej-Curie.

Ogólnie bardzo lubię stare cmentarze. Podobają mi się stare, XIX-wieczne i starsze nagrobki. Tutaj kilka takich znajdziecie. To między innymi dzięki szukaniu ich trafiłem na grób wspomnianej wyżej Marianny Boguskiej. Znajduje się on mniej więcej w połowie drogi do kwatery wojennej, po lewej stronie. Jak wypatrzycie charakterystyczny nagrobek z aniołem, to przed nim znajduje się opisany grób.

Idac główną aleją po lewej mamy kwaterę wojskową. Tutaj po lewej mamy trzy groby z okresu powstania styczniowego. Na wprost alejki stoi wysoki krzyż poświęcony poległym za ojczyznę w 1831, 1863, 1914 i 1939 roku. Po obu stronach krzyża na głazach znajdują się tabliczki:

"Pamięci poległym powstańcom listopadowym

300 żołnierzom Królestwa Polskiego

dowodzonym przez ppłk Teodora Kalinkowskiego

Którzy zginęli w bitwie z armią rosyjską

stoczoną pod Gniewoszowem dn. 9 sierpnia 1831 r.

Społeczeństwo Gminu Gniewoszów

Gniewoszów 2004 r."

"Gdy zaśnie pamięć ludzka

niech dalej mówią kamienie

ks. kard. Stefan Wyszyński.

Synom i Córkom

Ziemi Gniewoszowskiej,

którzy oddali życie za Ojczyznę

w latach 1939-1945.

Społeczeństwo Ziemi Gniewoszowskiej

Oleksów 4 sierpnia 2013

Ojczyzna moja jest głębokim dołem

schyl głowę przed nim, bo w tym dole leżą

za umilkłym sercem, przestrzelonym czołem

ciała zabrane poległym żołnierzom.

1942 Zbigniew Bieńkowski (1913-1934)"

"Jeśli my zapomnimy o Nich

Ty, Boże zapomnij o nas!

A. Mickiewicz

Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego.

Pamięci poległych i zaginionych

w czasie I wojny światowej

mieszkańców parafii Oleksów.

Społeczeństwo parafii Oleksów

04.08.2013

Ojczyzno moja! Ziemio uświęcona

Pochodem świętych i pracy zacnością

Powstań z tych grobów męką uwielbiona

By istnień wieki utrwalić przyszłością

ks. biskup W. Bandurski "Z niewoli do ziemi obiecanej"."

Teraz trochę historii.

Trakt łączący Litwę z Krakowem, na którego trasie znajdowały się i Kozienice i Wysokie Koło stracił na znaczeniu po przeniesieniu stolicy do Warszawy. Nie znaczy to jednak, że już potem nie był wykorzystywany. Pozostawał szlakiem handlowym i traktem po którym chadzały armie podczas wojen.

Do znanych przemarszów należą:

- w kwietniu 1656 roku dwukrotny przemarsz wojsk szwedzkich Fryderyka ks. Badeńskiego;

- w 1657 roku wojska Rakoczego (przechodząc podpalili jeszcze nie ukończony kościół w Wysokim Kole);

- w 1792 roku przemaszerowały tędy wojska ks. Józefa Poniatowskiego po przegranej bitwie pod Kurowem;

- w czerwcu 1809 roku kroczyły tędy oddziały gen. Józefa Zajączka;

- w 1812 roku przemaszerowały tędy oddziały VII korpusu saskiego udając się na wyprawę moskiewską Napoleona;

- w lutym 1831 roku szły tędy oddziały gen. Kreutza;

- w marcu tego samego roku oddziały gen. Józefa Dwernickiego;

- w maju też tego samego roku, oddziały gen. Dziekońskiego.

9 sierpnia 1831 roku w otwartym polu polska piechota została zaatakowana przez dysponującego jazdą i artylerią przeciwnika. Oddziałami polskimi dowodził w bitwie ppłk. Teodor Kalinkowski. Ataki jazdy odpierano w zwartych szykach czworoboków. W ten też sposób oddziały przemieszczały się w kierunku pobliskich lasów. Jednak zanim do nich doszły zostały zaatakowane przez dodatkowe siły rosyjskie gen. Geismera. Łącznie na siły polskie rzucono 11 szwadronów jazdy, które przy wsparciu artylerii rozbiły szyki i doprowadziły do poddania się reszty wojska. Rosjanie swoje straty ocenili w tej bitwie na 200 żołnierzy. Straty Polaków to ok. 300 ciężko rannych i zabitych. Do niewoli oddało się 502 żołnierzy i 17 oficerów. Kalinowski wraz z resztkami swojego oddziału dotarł później pod Iłżę gdzie znów stoczył przegraną walkę.

W celu pochowania zabitych i zmarłych w wyniku odniesionych ran powstańców utworzono pod Oleksowem cmentarz. Obok powstańców listopadowych spoczęli z czasem i powstańcy styczniowi. Mogiły zostały odnowione w 2005 roku. Wtedy też stanął przy nich krzyż upamiętniający ofiary powstań jak i wojen światowych. Nie bez powodu upamiętnia poległych w wojnach światowych. Podobno krzyż stoi na mogile z I wojny światowej.

Kesz - klipsiak 450 ml, znajduje się poza terenem cmentarza. W ogrodzeniu, na rogu.