Opis miejsca
Krościenko leży nad rzeką Strwiąż, która swój bieg kończy w Morzu Czarnym. Administracyjnie należy do gminy Ustrzyki Dolne, powiat bieszczadzki. Miejscowość położona jest przy trasie Ustrzyki Dolne – Przemyśl.
Historia
Historia Krościenka sięga XIV wieku kiedy to na prawie wołoskim założył ją na surowym korzeniu kniaź Hriczko Rozputowski osadzając w niej 19 kmieci na ok. 14 ha gospodarstwach i zwalniając na 8 lat od płacenia podatku gruntowego. Dzięki położeniu przy ruskim szlaku handlowym wiodącym z Krakowa przez Krosno, Ustrzyki Dolne, Krościenko do Lwowa wieś szybko rozwijała wzbogacając głównie na handlu. Już w XV wieku z królewszczyzny przeszła w dzierżawę. W roku 1914 wieś liczyła ok. 300 rodzin. Po II wojnie światowej Krościenko znalazło się w obszarze Związku Radzieckiego. Jednak na podstawie umowy z 15 II 1951 r. między Polską a ZSRR Krościenko powróciło do Polski. Zamieszkali tu przede wszystkim uchodźcy z Grecji (w całych Bieszczadach ok. 3 tys.) zagospodarowując opuszczone domostwa. W roku 1980 wieś liczyła ok. 200 rodzin i posiadała szkołę z językiem greckim i polskim.
W Krościenku znajduje się przepiękna cerkiew z 1799 roku. Niestety jej smutna historia spowodowała, że niemal całkowitemu zniszczeniu uległo jejwyposażenie razem z podłogą. Jedynie niewielkie fragmenty ikonostasu i kamienna chrzcielnica znajdują się w muzeum w Łańcucie. Opuszczona przez wyznawców cerkiew (po korekcie granic) została przejęta przez greckich emigrantów i niestety użytkowana do celów gospodarczych spółdzielni produkcyjnej. Gdy w 1971 bardzo zdewastowaną w środku cerkiew przejęli rzymskokatoliccy przeprowadzono jej remont. Piękna sylwetka świątyni wybudowanej na wzgórzu jest widoczna już z daleka.
Budowa i wyposażenie
Świątynia jest orientowana, posiada konstrukcję trójdzielną, zrębową, o kwadratowych członach. Posiada podmurowanie kamienne osłonięte gontowymfartuchem. Ściany są oszalowane (od 1864 r.). Wewnątrz stropy belkowane, natomiast w nawie sklepienie spięte jest dwoma krzyżującymi się tragarzami. Nad nią kopuła na ośmiobocznym tamburze kryta dachem namiotowym podbita gontem. Do prezbiterium przylega od północy zakrystia o równej z nim długości a nad nimi znajdują się dwuspadowe dachy siodłowe kryte gontem z małymi okrągłymi wieżyczkami.Przed wejściem, od zachodniej strony, na kamiennej czworobocznej podmurówce znajduje się drewniana dzwonnica w konstrukcji słupowej z XIX wieku krytadachem namiotowym z gontem.
Ciekawe miejsca w okolicy
Osady oceanu Tetydy w Krościenku
Cerkiew w Liskowatem
Ciekawostka
Przez Krościenko prowadzimiędzynarodowy szlak turystyczny pieszy i rowerowy, który biegnie z Czech przez Austrię, Węgry, Słowację, Polskę i Ukrainę, według opisu miejsc przedstawionych na kartach powieści Jaroslava Haška pt. „Przygody dobrego wojaka Szwejka”.
Literatura
Cerkwie drewniane Karpat: Polska i Słowacja : przewodnik
Dla pierwszych trzech znalazców są okolicznościowe certyfikaty i fanty na wymianę.
Skrzynka została założona dzięki finansowej pomocy Ministerstwa Sportu i Turystyki.