Ogród Piekarskich – zamknięty, eklektyczny ogród przy domu mieszczańskim, powstały około połowy XIX w.

  Dawna nazwa: Łysa Góra

  Położenie obiektu: na prostokątnej parceli położonej w Białymstoku przy ul. Mikołajewskiej (obecnie Wasilkowskiej), obejmującej porośnięte mieszanym lasem wzgórze i graniczącej z innymi parcelami mieszczańskimi

  Parcelę, na której powstał ogród Piekarskich nabyła w 1848 r. od swojego brata Jana Adruszkiewicza Izabela z Adruszkiewiczów Piekarska. Jej mąż – Piotr Piekarski – zbudował tu dom i założył ogród. Obszerny dom wzniesiony przed 1863 r. usytuowany został na szczycie wzgórza, a do jego budowy zużyto modrzewie z lasu porastającego wzgórze. Z tego okresu wywodzi się używana wówczas nazwa założenia „Łysa Góra”. Obok oczyszczonego z drzew szczytu wzgórza pozostawiono jednak część drzew z rosnącego tu lasu dębowo-brzozowo-bukowego, które włączono w obręb kompozycji ogrodu.

  Zamknięty ogród miał kształt prostokąta nieco wyciętego od strony zachodniej, równoległego do ulicy i połączonego z nią dwoma pasami terenu. Teren ogrodu opadał w kierunku północno-wschodnim od domu (stojącego na wzgórzu w południowo-zachodniej części ogrodu) osiągając najniższy punkt w 2/3 długości posesji, po czym znowu się wznosił, co pozwalało na otwarcie widoków na całą kompozycję. Od ulicy przeprowadzono do domu drogę, którą obsadzono aleją lipową. Przed domem założono trzy niewielkie gazony, za którymi w południowo-zachodnim narożniku ogrodu rosły drzewa z dawnego lasu. Przy rogach domu posadzono 4 topole białe, a w otoczeniu tego budynku skomponowano grupy drzew i krzewów ozdobnych. Pozostała część ogrodu miała charakter ozdobno-użytkowy, toteż jej wnętrze wypełniały sady i uprawy warzyw, zaś roślinność ozdobną sadzono przy granicach ogrodu. Wnętrze ogrodu przecinał niewielki strumień płynący w najniżej położonym miejscu, przy którym pozostawiono kępy drzew leśnych. Początkowo z tego strumienia pobierano wodę do podlewania ogrodu, w późniejszych czasach wykopano na wschód od domu studnię. Powstała w ten sposób regularna kompozycja stanowiąca mieszaninę elementów swobodnych i regularnych.

  Po śmierci Piotra i Izabeli Piekarskich właścicielami pozostawionego przez nich majątku zostały dzieci: Aleksander Błażej Piekarski, Joanna Elżbieta Sarosiek, Kazimiera Apolonia Rutkowska, Michalina Izabela Piekarska i Marianna Dominika Kitszel. Dom i ogród użytkowali wtedy Aleksander Piekarski i Joanna Sarosiek. W 1901 r. pozostali spadkobiercy w zamian za spłatę odstąpili od swych praw własności na rzecz Aleksandra Piekarskiego, który w 1912 r. odkupił też na publicznej licytacji sąsiadującą działkę z ogrodem o powierzchni 320 m². Efektem jego zabiegów był wygląd ogrodu w latach 30. XX w.