Osiemnasta skrzynka z cyklu GRPS. Więcej info na temat ścieżki w opisie skrzynki Nr 1 - "Maziarnia"

Pacyfikacja wsi Kochany miała miejsce 30 września 1942 roku w godzinach porannych. Wieś ta liczyła ówcześnie ponad 80 osób. W tym dniu większości osób dorosłych nie było w domach, bowiem pracowały one w polu lub z obawy przed Niemcami ukrywały się w lesie. We wsi pozostały osoby starsze, a pod ich opieką małe dzieci, które rodzice zostawili, wierząc, ze nawet gdy Niemcy przyjadą to osoby wiekowe i dzieci oszczędzą.   Niestety … tak się nie stało. Niemieccy oprawcy zabijali bez litości, maleńkie dzieci, bezbronne kobiety i  starców, a zabudowania palili. W półtorej godziny pozbawionych życia zostało 20 dzieci ( 4 dzieci nie miała jeszcze roku, 4 miała dopiero dwa lata i 12 była w wieku powyżej trzech lat), 12 kobiet (w tym Janina Rżewska - spodziewała się dziecka, a Anna Surowaniec karmiła swojego nowonarodzonego synka) oraz 5 mężczyzn ( w tym niepełnosprawny Władysław Stręciwilk). Pozostała rozpacz i zgliszcza domów.

Dziś śladem po tym wydarzeniu jest cmentarz wojenny, wpisany na listę zabytków w 1993 roku oraz pomnik z tablicą na której wyryto nazwiska pomordowanych.            

Od 2010 roku przy cmentarzu odbywa się Msza Święta w intencji pomordowanych. Od 2011 roku jest to uroczystość gminna organizowany wspólnie przez samorząd gminy Pysznica, Parafię Rzymskokatolicką w Jastkowicach oraz Zespół Szkół im. AK w Jastkowicach. 

26 września 1993 roku w Kochanach został odsłonięty kamienny pomnik z tablica pamiątkową – dzieło wykonane przez artystę rzeźbiarza Pana Stanisława Popka. Podczas uroczystości była Msza Św. w intencji pomordowanych, warty honorowe i apel poległych.  Przez lata o cmentarz położony wśród lasu dbały rodziny pochowanych tam osób a samorząd gminy w miarę posiadanych środków finansowych dokonywały drobnych remontów. W 2010 roku z inicjatywy i przy zaangażowaniu Pana Zbigniewa Koczwary otoczenie cmentarza zostało uporządkowane, posiana została trawa, powstał drewniany ołtarz i ogrodzenie, wtedy też powrócono do organizowania Mszy Św. w rocznicę pacyfikacji.

W grudniu 2011r. gmina Pysznica rozpoczęła starania o pozyskanie środków na  odnowienie zabytkowego cmentarza wojennego w Kochanach wraz z otoczeniem w ramach tzw. „małych projektów”. Wniosek pn. „Pacyfikacja wsi Kochany w 1942r. – Pamiętamy” został pozytywnie rozpatrzony i dzięki temu latem 2012 roku gmina Pysznica mogła przystąpić do pracy remontowych: odnowiony i zabezpieczony został drewniany krzyż na cmentarzu, poddano konserwacji i pomalowano ogrodzenie cmentarza, wykonano jednolite tabliczki z nazwiskami osób spoczywających na cmentarzu, odnowiono cokół pomnika pomordowanych oraz wykonano na stałe drewniane ławki. Dodatkowo w związku z 70 rocznicą pacyfikacji wydano okolicznościową ulotkę informującą o ówczesnych wydarzeniach.