8 maja 2015 roku mija 72 rocznica śmierci pięciu członków oddziału młodzieżowego „Promieniści”, którzy zginęli podczas potyczki z hitlerowskim okupantem w Lasach Psarskich w gm. Bielawy. 

Ten smutny fakt upamiętniony został obeliskiem, na którym wyryto nazwiska poległych bohaterów. Dziś, to ważne miejsce w historii bohaterskich walk jest zapomniane i zaniedbane. Dlatego należy  w skromny sposób upomnieć się o pamięć pięciu „Promienistych” oraz szacunek dla ich determinacji, odwagi i bohaterskiej śmierci.

Kim byli „Promieniści”? 

Organizacja "Promienistych" powstała 1 IX 1941r. Twórcami jej byli kilkunastoletni chłopcy: Stanisław Gajek (komendant), Franciszek Prożek (z-ca komendanta), Eugeniusz Lisiak, Mieczysław Wołos. Organizacja ta weszła w skład Gwardii Ludowej latem 1942 r., jako oddział młodzieżowy. Utworzono sześć grup dzielnicowych skupiających 40 członków. W późniejszym okresie ze wspomnianych grup utworzono trzy jedenastoosobowe drużyny. Ponadto powołano specjalną grupę wypadową "Promienistych", która wkrótce stała się jednym z ważniejszych oddziałów bojowych GL w Łodzi. W skład tej grupy wchodzili: St. Gajek, F. Prożek, E. Lisiak, M. Wolski, T. Dominiak, M. Witulski, R. Cieślak, T. Cioch, A. Grabowski, W. Krzyżaniak, J. Solarek.

Latem 1942r. "Promieniści rozpoczęli akcje bojowe. 

1. Jesienią 1942r., podpalili stodołę we wsi Klęki koło Łodzi 
2. W początkach grudnia 1942r., podpalono cztery stodoły ze zbożem we wsi Srebrna zamieszkałej od czasów przedwojennych przez Niemców. 
3. W nocy z 17 na 18 kwietnia 1943r., rozkręcili szyny kolejowe na trasie Stryków - Zgierz, co spowodowało wykolejenie się pociągu wojskowego. 
4. 20 kwietnia pięcioosobowa grupa pod dowództwem St. Gajka (E. Prożek, T. Dominiak,
   J. Solarek, Z. Fibak) wkroczyła do składu broni przy ulicy Piotrkowskiej 83, obezwładniając personel zdobyli 10 pistoletów, w tym 3 maszynowe, około 18000 nabojów rewolwerowych, dużą ilość przyborów do czyszczenia broni, zapasowe magazynki itp.
5. 24 kwietnia 1943r., zdobyli w sklepie niemieckim w Pabianicach pistolet i 200 marek. Tego samego dnia inna czteroosobowa grupa skonfiskowała w mieszkaniu żandarma karabin
   i 1500 marek.
6. 5 maja 1943r., zdobyli w sklepie przy ulicy Srebrzyńskiej 2 pistolety i 160 nabojów. W tym samym dniu grupa gwardzistów dokonała napadu na mieszkanie dwóch gestapowców, konfiskując 2 karabiny z amunicją i 1500 marek.

W ciągu następnych dwóch tygodni "Promieniści" przeprowadzili sześć podobnych akcji zdobycia broni. Uzbrojone w ten sposób oddziały partyzanckie miały ruszyć w pole dopiero w połowie maja. Termin wymarszu został przyśpieszony, ponieważ znów zaczęły się masowe aresztowania. Dodatkowo żandarmeria przypadkowo wykryła jeden ze schowków, w którym ukryta była broń pochodząca ze sklepu przy ulicy Piotrkowskiej. Do oddziału włączono niektórych aktywistów partyjnych i gwardzistów.  Dowództwo nad oddziałem objął Cz. Szymański. Nocą z 6 na 7 maja 1943r., przekroczyli granicę Generalnej Guberni. Oddział miał dotrzeć do Wisły, aby ewentualnie w lasach gostynińskich nawiązać kontakt z dowództwem Okręgu Płockiego. 8 maja 1943 roku po całonocnym marszu gwardziści zatrzymali się w  lesie  Psarskim w rejonie Głowna, gdzie przyjęto ich gościnnie w Leśniczówce Leśniczówce (to budynek po drugiej stronie drogi na lewo od pomnika). Krótki wypoczynek oddziału przerwał ogień hitlerowskich żandarmów, którzy okrążyli leśniczówkę. Wywiązała się walka. Zginęli T. Dominiak i M. Witulski, ciężko ranny A. Grabowski niebawem zmarł. Silny ogień wroga odciął od oddziału Cz. Szymańskiego, S. Kuźniecewa, B. Sanigórskiego i L. Marciniaka, którzy wycofując się skrajem lasu wpadli w zasadzkę. Tutaj polegli Cz. Szymański i B. Sanigórski.   Sasza Kuźniecow zdołał ujść z życiem. Pozostali partyzanci w liczbie 11 wycofując się  w kierunku północno - wschodnim zmylili pościg nieprzyjaciela. Na wspólnej naradzie postanowiono grupę podzielić. Niektórzy wrócili do Łodzi, kilku skierowano do innych miejscowości. W początkach lipca wpadł w ręce gestapo Franciszek Prożek (rozstrzelany na Pawiaku za zamach na gestapowca). 13 lipca został aresztowany i wywieziony do obozu koncentracyjnego Stanisław Gajek. Organizacją "Promienistych" kierowała teraz Henryka Fibak "Henia", jednak dalsze aresztowania znacząco osłabiły organizację. Na początku 1944r., tylko kilku "Promienistych" pozostało przy życiu.

Z chwilą wyzwolenia ziem polskich na podstawie rozkazu gen. Aleksandra Zawadzkiego, szefa Sztabu Polskich Partyzantów oddziały uległy reorganizacji. Część została wcielona do jednostek bojowych Wojska Polskiego. Niektóre oddziały kierowane były na przeszkolenie w zakresie bojowo - dywersyjnym, a następnie miały służyć pomocą wojskom radzieckim wkraczającym na nasze tereny.  Po wyzwoleniu część byłych partyzantów brała udział w oczyszczaniu terenu z rozbitków i maruderów hitlerowskich. Kierowani byli do pracy w Milicji Obywatelskiej, radach narodowych oraz innych odcinkach budującej się administracji państwowej. Ci, którzy zaprzestali swej działalności zobowiązani byli do złożenia broni.

UWAGA!!!Współrzędne z dokładnością do dwóch metrów nie powinno być problemów ze znalezieniem skrytki. Odkładać w to samo miejsce.