Czesław Miłosz, starszy syn Aleksandra Miłosza i Weroniki z Kunatów, przyszedł na świat w Szetejniach nad Niewiażą w dworku swoich dziadków ze strony matki. Wydarzyło się to 30 czerwca 1911 roku. Już dwa lata później rodzina wyjechała daleko na wschód, wtedy do Krasnojarska, potem jeszcze w inne miejsca - wszak ojciec Noblisty był inżynierem, specjalistą od budowy dróg, a Imperium Rosyjskie rozległe, pracy nie brakowało...

Państwo Miłoszowie - już w poszerzonym składzie, bo we wrześniu 1917 r. narodził się młodszy syn Andrzej - powrócili do Szetejń w roku 1918. Zamieszkiwali tam przez kolejne dwa lata, aż do roku 1920, kiedy to przenieśli się do Wilna. Przed wybuchem II wojny światowej zdążyli jeszcze kilkukrotnie odwiedzić dziadków w Szetejniach, co wiązało się w tym czasie z koniecznością przekraczania granicy państwowej z Litwą.

Te, w sumie niezbyt długo przecież trwające, pobyty Czesława Miłosza nad Niewiażą znalazły potem odbicie w jego twórczości. Szczególnie w napisanej w latach 1953-54 i wydanej rok później powieści „Dolina Issy”, będącej niejako autobiografią i powrotem do lat szczęśliwego dzieciństwa spędzonego gdzieś nad mityczną Issą, gdzie zagęszczenie diabłów na jednostkę powierzchni jest wyraźnie ponadprzeciętne..:)

Sam szetejnieński dwór przetrwał II wojnę światową, w latach 50. XX wieku jego zabudowania jednak rozebrano. Pozostały zaledwie ruina spichlerza i resztki dworskiego parku. Czesław Miłosz mógł odwiedzić swoje rodzinne strony dopiero w 1992 roku, kiedy to – już w niepodległej Litwie – nadawano mu doktorat honoris causa Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie oraz honorowe obywatelstwo. Pięć lat później Litwini podarowali mu nawet akt własności Szetejń. Poeta zrzekł się praw do tego majątku i przekazał je Fundacji Miejsc Rodzinnych Czesława Miłosza. W lipcu 1999 r. udało się w odbudowanym spichlerzu dworskim otworzyć Centrum Kulturalne im. Czesława Miłosza. Duży wpływ na wygląd parku miało międzynarodowe sympozjum rzeźbiarskie "Dolina Issy 2001", po którym pozostało wiele drewnianych dzieł.

Szetejnie / Šeteniai to miejsce niewątpliwie magiczne i wyjątkowe. Także dlatego, że trudno na współczesnej Litwie o jakiekolwiek „świeże” napisy po polsku. A tam takie można znaleźć. Sąsiadują z tekstami po litewsku i po angielsku. I one łączą, a nie dzielą! A tego z pewnością ten Poeta Obojga Narodów by oczekiwał...

Żeby to wszystko odczuć po prostu trzeba tam pojechać. Nas zauroczyło momentalnie i stąd ten spont-keszyk.

O KESZU: Koordy obok budynku Fundacji (miejsce pierwotnego ukrycia), ale po reaktywacji z lata 2018 r. kesza szukamy na waypoincie.