ZIEMIA GIGANTÓW I

Rezerwat „Gagaty Sołtykowskie”

Gagaty Sołtykowskie to rezerwat przyrody nieożywionej położony w północno zachodniej części Gór Świętokrzyskich. 

Krajobraz parku przypomina wulkaniczną powierzchnię Księżyca, na której możemy zobaczyć odsłonięte tropy mieszkańców Parku Jurajskiego sprzed 200 mln lat….

 Położenie rezerwatu

Gagaty Sołtykowskie położone są w powiecie koneckim przy trasie nr 42 łączącej Końskie ze Skarżysko – Kamienną. Od miejscowości Odrowąż kierujemy się na zachód, aby po przejechaniu około 200 metrów dotrzeć do szutrowej drogi, która doprowadzi nas do leśnego duktu i tablicy informacyjnej. Skręcamy w lewo, pokonujemy dwa pomosty i jesteśmy w „sercu” rezerwatu 

 Księżycowy krajobraz

Rezerwat przyrody w Gagatach Sołtykowskich  o powierzchni 13,3 ha  został założony w 1997 roku.

Obszar rezerwatu obejmuje wyrobisko wgłębne o długości 400 metrów i szerokości 200 metrów. Do 1977 roku eksploatowano tutaj glinkę ceramiczną. Pozostałością działalności górniczej są hałdy, olbrzymie zwaliska, niewielkie jeziorka oraz warstwy i wychodnie skalne mułków, iłów z wkładkami piaskowca, które są geologicznym zapisem środowiska rzecznego opisywanego rezerwatu. Na terenie całego obszaru możemy odnaleźć minerały rud żelaza – syderyty. Kolor skał mułowcowych oraz zawartych w nich związków żelaza zabarwił cały rezerwat na czerwono. Dzięki temu możemy podziwiać nietypowy krajobraz do złudzenia przypominający krajobraz powierzchni Księżyca.

Największą jednak osobliwością przyrodniczą jest występowanie tutaj rzadkiego minerału gagatu, zwanego czarnym bursztynem. Jest to rzadko spotykana w środowisku bitumiczna odmiana węgla brunatnego. Gagat ma czarną barwę, silny połysk. Służył do wyrobu biżuterii. Od nazwy minerału pochodzi staropolskie określenie „gagatek”, jako osoby często używającej biżuterii wykonanej z gagatu. Mówiono żartobliwie na taką osobę: „Ach Ty Gagatku”.

Dinopark

Osobliwością rezerwatu są odkryte, dobrze zachowane tropy gadów jurajskich – dinozaurów,

które żyły tutaj 200 milionów lat temu.

W Gagatach Sołtykowskich możemy podziwiać dwa unikatowe tropy na skalę światową. Jednym z nich jest największy ślad dinozaura w Polsce, mający ponad 60cm długości. Drugim jest najstarszy na świecie znany zapis stadnego trybu życia zauropodów, jednych z największych jurajskich dinozaurów - roślinożerców.

Największy odkryty trop dinozaura według badań paleontologów należy do gatunku drapieżnego allozauroida spowinowaconego z allozaurem. Był to olbrzymi osobnik 6 metrowej wielkości polujący na roślinożerców.

Zapis zauropodów to dwa równoległe szlaki osobników dorosłych oraz cztery ścieżki osobników młodocianych. Jest to najstarsze na skalę światową świadectwo opieki dinozaurów nad potomstwem. W celu ochrony wypreparowanych śladów, tropy te zabezpieczono ksylanowym impregnatem oraz wybudowano nad nimi drewnianą wiatę.[1]

Do skrzynki dojdziesz kierując się drogowskazem "Do wiaty z tropami dinozaurów" na rozstaju szlaku.

Kordy prowadzą w miejsce ukrycia skrzynki,

znajdujące się w odległości około 50m kierunku NNW (północny północny zachód) od wiaty.

Do wydobycia kesza potrzeba odrobinę siły i kawałek łopatki.

Przypominamy, że po rezerwacie wędrujemy szlakami, nie na skróty.

W tym miejscu faktycznie, kto pójdzie na skróty, będzie miał mokre i brudne buty.

[1] http://www.ciekawe-miejsca.net/przewodnik/polska/gagaty_soltykowskie_w_krainie_swietokrzyskich_dinozaurow