Przeczytołech kajsik, iże Ślązoki znodli się na świecie bardzo niyskoro. A jo wóm padom, iże to psinco prowda, bo to było tak: Pónbóczek po stworzyniu Adama i Ewy - a nieskorzyj po tym jak zjedli te zakozane jabko, za co wyciep ich z raju - znerwowoł się i poszoł na szpacyr, coby trocha zapomnieć ło tych gizdach niyusłuchliwych. Szoł tak po świecie i podziwioł swoje dzieło. Jak mu się niy zdało - poprawioł; tu dołożył górka, tam zaś dołek abo rzyka, a jak mu się chciało pić - piznył krykóm ło ziymia i zarozki we tym miejscu mioł źródło. Ani się łobejrzoł, jak prziszoł nad Brynica. Miało się już ku wieczorowi, tóż siod se na ziymi, coby dychnónć. Piyknie tu było, bo kaj wejrzysz - same lasy połne roztomajtyj gadziny, jagód, grzibów, ziół i kwiotków, kiere woniały jak nojlepsze kadzidło. Nad tym wszystkim furgały pszczoły i szmaterloki, we krzokach śpiywały ptoszki. A że po długiyj rajzie zabolały Pónbóczka nogi, to seblók swoje klaperlacie, siednył se nad Brynicóm i nogi wraziył do rzyki. Co chwila musioł pultać palcami bo raki i ryby kilały go po piyntach. Jak tak pultoł po dnie, łoroz namacoł glina. I pomyśloł se Pónbóczek: ulepią se nowego człowieka! Wzión glina i zabroł się za lepiynie. Taki mu się gryfhy i wyzgierny karlus udoł, że aż sóm do siebie pedzioł: - To jest to! Udoł mi się tyn pierón Ślązok! I tak go nazwoł. Siedli se potym łoba, zakurzyli fajfka, a Pónbóczek długo śnim godoł. Pedzioł mu: bydziesz poczciwym i pobożnym Ślązokiem i cołkie pokolynia Ślązoków miyszkać bydóm po tyj stronie Brynicy. Bydziecie trzimać się tego piyknego kónska ziymi, w kieryj sóm wielgie skarby, i ło kiere trza dbać, a nojlepiyj wybudować tu miasteczko. Przikozoł mu tyż szanować piykno ślónsko godka, miłować wszystkich ludzi - nawet niyprzijociela, być robotnym i robić wszystko doporzóndku.Tak tyż się stało. A że karlus był jurny - łozplynił Ślązoków po cołkiyj okolicy. Ci zaś pobudowali tu niyskorzyj wsie i miasta, nauczyli się górnictwa, hutnictwa i inszych pożytecznych fachów. I tak jak Pónbóczek pedzieli powstoł Żyglin, a niyskorzyj Miasteczko, zaś ta góra wele Miasteczka nazwali Jurno.A potym różnie tu bywało. Śląsko ziymia ze swojymi skarbami była jak ta miedza, ło kiero się różni prali. Znocie ta historyjo! Strzimali jednak Ślązoki wszystkie ciężkości i bez te wszystkie czasy trzimali się wiary, godki i granicy na Brynicy. Dopiyro niydowno się to pomotlało i bez to mómy tu dzisiej Ślązoków polskich, niymieckich i goroli. Ślązoki - jako że to noród pobożny, gościnny i robotny -uznali, że wszyjscy majom prawo żyć na tym kónsku ziymi. Bez to niy majom nic ani do tych ani do tamtych, ale tak jakoś jest, że Ślónzok to krzok, a inszy to Ptok, co sie na tym krzoku siod. Ale niy ma się co dziwać tymu ani nad tym deliberować. Nojgorsze jednak jest to, że kupa Ślązoków abo zapómino godać po naszymu, abo ciepie bele jakimi ausdrukami, kiere tela się majóm do gwary, co piyńść do łoka. A przeca jak poczytocie trocha powieści downych śląskich pisorzy, abo choćby „Bery i bójki" Karlika z Kocyndra to łobejrzycie, że naszo gwara jest piykno i trza jóm szanować. Tak jak przikozoł Pónbóczek!

Miasteczkowskie bery i legendy zebrał i opracował p. Antoni Famuła

KESZ ukryty nieopodal Brynicy, w sposób często spotykany w moich keszach. Proszę o staranne zamaskowanie miejsca ukrycia.